Hemoroid kalın bağırsağın alt bölümünde ve anüste toplardamarın şişip genişlemesiyle oluşan bir varis türüdür. Halk arasında basur diye bilinir ve insanlara makat bölgesinde oldukça rahatsızlık vermektedir. Buna rağmen hayati bir tehlike oluşturmaz.
Hemoroid ‘iç hemoroid’ ve ‘dış hemoroid’ olarak ikiye ayrılır. İç hemoroidin ise 4 evresi vardır.
1. Evre, basurun ilk evresidir ve çok rahatsızlık vermez. Nadir de olsa ağrısız kanama görülebilir.
2. Evre, makatta elle hissedilen ve dışarıya sarkan memeler belirgin hale gelir. İhtiyaç sonrası makatta dolgunluk ve hissi oluşur. Bu evrede hastalık ilerlemeden doktora görünmekte fayda var.
3. Evreye gelindiğinde yaşam kalitesi düşer. Oldukça ağrılı ve kanamalı dışkılamaya sebep olur. Makattan çıkan memeleri elle içeri itmek zorunda kalırsınız.
4. Evre basurun son evresidir ve tuvalete gitmek tam bir ızdıraba dönüşür. Oturup kalkarken, yürürken bile acı hissedilir. Bu evreye gelmeden doktora gidip tedavi edilmelidir.
Hemoroid basur tedavi için öncelikle hemoroid alanında uzman bir genel cerraha gidilmelidir.
Hemoroid için semptom azaltmaya yarayan ilaç tedavisi uygulanabilir. Bu ilaçlar ağızdan alınan, krem ve fitil şeklinde uygulanmak üzere üç çeşittir. Fakat kalıcı olarak tedavi etmez. Hemoroid hastaları beslenmesine dikkat edip bol lifli gıdalar tüketerek, günde en az 6-8 bardak su içerek ve yürüyüş yaparak kabızlığı önlemelidir. Ayrıca dışkılama sırasında aşırı ıkınmaktan kaçınmalıdır. Alınan tüm önlemlere rağmen hala geçmeyen hemoroidlerde ise aşağıdaki tedavi yöntemlerine başvurulur;
1) İnfrared Fotokoagülasyon Yöntemi:
Birinci ve ikinci dereceli henüz dışa taşmamış veya tromboze olmamış erken dönem kanamalı iç hemoroidlerin tedavisinde kullanılan endoskopik bir tedavi şeklidir. Hemoroidin üzerine kontrollü olarak kızılötesi (infrared) ışınları verilerek damar yapılarının koagülasyon (yakılması) sağlanır. Bu işlemde şimdiye kadar ciddi bir yan etki görülmemiştir. İşlem sırasında ağrı olmadığından genel anestezi yapılmaz, sonrasında dikiş, pansuman ve hastaneye yatmaya gerek yoktur.
2) Bant Ligasyon (Boğma Yöntemi):
Birinci ve ikinci bazen üçüncü derecede iç hemoroidlerde seçilmesi gereken tedavi yöntemidir. Bir lastiğin anoskop adı verilen ve makat içinde ışıklı bir alet ile lastiği kaydırarak oraya yerleştirilmesi işlemidir. Böylece hemoroid damarı boğulmuş olur, çürür ve 5-7 gün içinde bant kendiliğinden düşer. Kalan hemoroid memelerine 4-5 hafta içinde tekrar boğma tedavisi uygulanır. Sinirden yoksun bölüme uygulandığı için ağrısız bir işlemdir.
3) Skleroterapi (İğne Yöntemi):
Genellikle kanamanın önüne geçmek için uygulanır. Hemoroid pakesinin başlangıç yerine enjekte edilir. Erken dönem hemoroidlerde uygulanmakla birlikte etkin bir tedavi yöntemi değildir. Çünkü karaciğer, pankreas ve prostat olmak üzere çevre doku ve organlara zarar verebileceğinden tercih edilmez.
4) De Longostapler (zımbalama Yöntemi):
İkinci ve üçüncü derecede tercih edilen bu yöntem ileri derecede hemoroidlerde uygulanmaz. Bu yöntemde hemoroidin üstündeki gevşek mukozal doku anüsün 3-4 cm yukarısında toplanır. Stapler ile gevşemiş olan doku çıkarılarak dikilir. Dikilen bölge sinirlerden yoksun olduğu için hasta hafif ağrı hissedebilir. 5-10 günlük süre içinde hasta rutin hayatına dönebilir.
5) Hemoroidal Arter Ligasyonu (Bağlama Yöntemi):
Bu yöntem hemoroidin tüm evrelerinde, özellikle yoğun kanamalı hemoroidlerde tercih edilir. Proktoskop/doppler birleşik cihazı yardımıyla submukozal üst arter bulunup bağlanır. Böylece hemoroid beslenemez ve küçülür. Bu işlemin tedaviye tam yanıt vermesi 6 hafta da gözlenir. Ağrısız ve tekrar olasılığı düşük olduğu için en çok tercih edilen yöntemdir.
6) Ligasure Yöntemi:
Üçüncü ve dördüncü dereceli iç ve dış hemoroidlerin tedavisinde tercih edilir. Bu yöntemde ameliyatta kullanılan neşter yerine kesilecek yeri yakarak kesen ligasure cihazı kullanılır. İşlem sonrası ağrı oldukça azdır.
Hemoroid basur tedavisi için hiç çekinmeden en kısa sürede alanında uzman bir genel cerraha gidilmelidir. Böylece hemoroidlerinizden kurtulup, yaşam kalitenizi tekrar yükseltebilirsiniz.